, De Cartagine vero magna et aliis civitatibus tocius mundi et provinciis sufficienter dictum fuit in libro nostro de hystoria naturali, De aliquarum civitatum et opidorum hyspanie nominibus inmutatis, § 15 (FITA, p.142

E. Castro, F. J. Castro, and . Gil, , vol.12, p.4

A. I. Hn and . Index, , p.124

A. Hn, T. Xvi, and . De-accipitre, , p.120

A. Hn, T. Lxxxvi, and D. Animalibus, , p.512

A. Hn, T. Ci, and D. Apibus, , p.828

A. Hn, T. Cii, and D. Aqua, , p.846

A. Hn, T. Civ, and D. Aquila, , p.926

. Hn-i-a,-tr, D. Cxliv, and . Astrologia, De stellarum et planetarum influentiis seu impressionibus, p.1314

. Hn-i-a and . Tr, CXXVII, c. 1, De arthetice notificacione ad diffinicione, p.1098

. Hn-i-a,-tr, D. Cxliv, and . Astrologia, De sitibus, motibus, stacionibus, direccionibus et retrogradacionibus et consimilibus, vol.12, p.1336

C. Brémond, . Goff, ;. Jacques, J. Schmitt, and . Turnhout, , 1982.

C. Hn-i-a, D. Clx, and . Auro, , p.1534

. Hn-i-a,-tr, . Xcix, and . De-aprile-mense, ?incipit anima interius ad devocionem compungi et exterius ad boni operis fructificacionem deduci, virtutibus decori et exemplis manifestari, sic ut luceat lumen consciencie hominibus per exempla, ut videntes opera eius bona in terris glorificent patrem eternum qui est in celis, p.826

. Hn-i-a,-tr, . Xvi, and . De-accipitre, De accipitris ad beatum Franciscum, patrem nostrum, vol.10, p.222

. Hn-i-a,-tr, D. Lxxxviii, and . Anno, , p.772

. Hn-i-a,-tr, D. Xciv, and . Apibus, De beati Ambrosii ad apes congrua assimilacione, pp.748-750

. Hn-i-a,-tr, . Cxi, and . De-archu-celesti, , p.1012

. Ibidem, Quis est iste arcus nisi crux Christi? Ergo in viro caelesti in quo fuit dilatatio caritatis, debuit crux Christi poni, Jacques Guy BOUGEROL. Saint Bonaventure. Sermons de diversis. París: Editions Franciscaines, p.782, 1993.

I. Jacob, Este pasaje aparece en muchas obras de san Agustín: el De trinitate, el Ennaratio in Psalmum 142, el De natura boni, en algunos sermones, etc. 116 HN I A, tr. VIII, De abisso, vol.17, p.150

A. Neckam and S. Speculationum, De gratia et libero arbitrio, c. 16, De efficacia doni gratie quam habuit gratia eciam in antiquis, c. 17, Iterum de uoluntate et gratia et libero arbitrio, c. 18, Quod sine gratia Dei nihil boni agere possimus. 118 Solatium fidelis anime, ms. Canterbury Cathedral Libr, vol.15, 1988.

, Bartholomaeus Anglicus De proprietatibus rerum, pp.14-27, 2007.

P. Ejemplo, Quod preceteris animantibus matrem agnoscat "; (1.3), Agnus: (1.1)

, Los especialistas en el Physiologus, como Willene B. CLARCK, lo han tomado por un glosario vinculado a una colección de bestiarios de la segunda familia de ciertos manuscitos, Institut d'études médiévales, p.56, 2005.

E. El-volumen-xxx-de-la-histoire-littéraire-de-la and F. , Los especialistas en Bartolomé Ánglico lo han seguido, caso de Heinz MEYER, Die Enzyklopädie des Bartholomäus Anglicus. München: Fink, vol.II, pp.233-234, 1950.

, Una síntesis de estos descubrimientos en: PAULMIER-FOUCART, Monique; DUCHENNE

. Vincent-de-beauvais and . Le-grand-miroir-du-monde, Hélinand de Froidmont. Pour éclairer les dix-huit premiers livres inédits de sa chronique, Turnhout: Brepols, pp.281-289, 2004.

. Spicae, , vol.4, pp.81-254, 1986.

. Vincent-de-beauvais and . Hélinand-de-froidmont, Annales de l'Est, pp.49-70, 1981.

E. R. Smits, Vincent of Beauvais: A Note on the Background of the Speculum, En W. J. AERTS

, Vincent of Beauvais and Alexander the Great. Studies on the Speculum Maius and its Tranlations into Medieval Vernaculars. Groningen: Egbert Forsten, pp.1-9, 1986.

, A partir del sermón sobre el cordero (comparado a san Clemente) inserto en la Historia naturalis en la entrada De agno, tal y como demuestra HAMY en el artículo que se publica junto al presente

, La Legenda es evocada varias veces, en particular en la comparación del cordero con santa Cecilia

C. Sobre-las-legendae-del-speculum-historiale and A. Boureau, Vincent de Beauvais et les légendiers dominicains, pp.113-125

, Sobre la reducción de la materia hagiográfica entre las dos versiones principales del Speculum historiale, cf

M. Duchenne, Autour de 1254, une révision capétienne du Speculum historiale

M. Paulmier-foucart,

A. Nadeau, Vincent de Beauvais: Intentions et réceptions d'une oeuvre encyclopédique au Moyen Age. París: Vrin, pp.141-166, 1990.

C. ;. Domínguez, L. Rubio-garcía, C. Fernando, and F. J. Flores, En la p. 550, se habla de una "traducción" del Speculum historiale ofrecida por el rey de Francia, algo imposible en una época tan temprana, La lengua y la literatura en tiempos de Alfonso X: Actas del Congreso Internacional. Murcia: Universidad, vol.45, p.551, 1985.

, Sobre las dos versiones principales del Speculum maius (en dos o tres partes), y el descubrimiento de la versión bifaria en un manuscrito bruselense hecho por Monique PAULMIER-FOUCART, véanse sus trabajos, Saint-Jacques" o "Dijon" a partir de los manuscritos sobre los que Johannes B. Voorbij los identificó. Véase, entre otros, VOORBIJ, vol.1, pp.201-226, 1978.

, aunque Vincent de Beauvais tuvo la intención de redactarla tal y como señala en algunas versiones de su Libellus apologeticus, Recordemos que la cuarta parte, moral, del Speculum maius fue compuesta a principios del siglo XIV en un entorno franciscano, vol.24, pp.557-576, 2012.

, Vincent of Beauvais and Alfonso the Learned, véase la clasificación de manuscritos del Historiale hecha por Johan B. VOORBIJ disponible

, En la versión final del Speculum historiale, donde el aporte dominico aumentó considerablemente en detrimento de la documentación hagiográfica franciscana, estas materias se encuentran en los libros XXXI, c. 101-107 y 121-122 para san Francisco, y XXXI, c. 131-136 para santo Domingo, es decir, sobre el año 1230 (en relación a los manuscritos

. Cf and J. B. Voorbij, Lector et compilator?, op. cit., p. 153-168; y, sobre la transformación de la vita de san Francisco entre el Speculum historiale y el S. morale, cf. ZAHORA, Tomas, Les mises à jour de la matière dominicaine dans le Speculum historiale, vol.2, pp.163-181, 2012.

. Castro and . Castro, Es necesario destacar que esta legenda prima permanece sin atribución; el hecho de que la encontremos entre los escritos de Juan Gil de Zamora no implica que él fuera su autor. 161 [Traducido ya este trabajo, la edición impresa de las Legende sanctorum de Juan Gil de Zamora, a cargo de José Carlos Martín y Eduardo Otero, fue presentada en Zamora. Como era de esperar

, Es la datación propuesta por DACOSTA, p.102

D. Véase-la-introducción-que-ofrecen, G. García-y, and . Ballester-en-su-edición, , vol.63, pp.56-61

, donde ya señalan las fuentes naturalistas más importantes, haciendo una referencia global al comienzo de cada tractatus. Véanse, también, los trabajos citados en la nota 41. 170 GARCÍA BALLESTER, p.255

C. Sobre-este-autor and O. Riha, Gilbertus Anglicus und sein Compendium medicinae: Arbeitstechnik und Wissensorganisation, La edición de referencia es siempre la de Lyon de 1510: Compendium medicinae, tam morborum uniuersalium quam particularium, vol.78, pp.59-79, 1994.

, Le son tomados prestados los contenidos de los tratados LVII, De allopicia, c. 1, De diffinicione allopicie

. Tr, . Lxxxv, . De-ani-egritudinibus;-tr, . Xcii, and . De-antrace, De cura canini appetitus, c. 5, De siti et cura eius,c. 6, De difficultate trangluciendi, c. 7, De fastidio seu abhominacione cibi

. Tr and . Xcii, De antrace; tr. XCVIII, De apostemate; tr. XCVIII, c. 2, De apostemate stomachi

, De pustulis et apostematibus virge, c. 5, De apostemate hepatis

. Tr and . Cxiii, Argentum vivum; tr. CXXVII, De arthetica guta, vol.7

, De cura quando est ex flegmate, c. 11, De cura quando est ex flegmate et colera, c. 13, De unguentis sedantibus dolorem; c. 14, De cura quando est ex frigida causa, c. 15, De scyatica; tr. CXXXIV, De ascellarum fetore; tr. CXXXIX, De asmate; tr. CXLII, De asperitate sive raucedine vocis, De cura calide podagre secundum Rasis et dietacionem, c. 9

G. Ya-señalado-por and . Ballester, El mundo médico ?, p.254

, En el mismo capítulo 24, acerca de la división de los poderes del alma, podemos comparar algunos pasajes con otros de Buenaventura, por ejemplo: 182 Sobre la génesis del Speculum naturale, remito a ALBRECHT, Eva. De ontstaansgeschiedenis en de compilatie van het Speculum Naturale van Vincent van Beauvais ( ?1264). Tesis doctoral, vol.2, 2007.

A. , clasificada a partir de los estados del texto, de los manuscritos del Speculum naturale

.. Hn-i-a,-tr and . Lxxxvii, , vol.15, p.630

.. Hn-i-a,-tr and . Lxxxvii, , vol.24, p.654

, secundum librum sententiarum, p.177

, STUDIA ZAMORENSIA, vol.XIII, 2014.

. Historia-naturalis, D. Lxxxvii, and . Anima, Utrum anima sit Ps.-Al-Kindî, Liber introductiorius in artem logice demonstrationis, pp.58-59

, Juan Gil de Zamora no estaba ya al tanto de la "nueva ciencia" basada en Aristóteles y Avicena; sin embargo, y a falta de una investigación más completa de las fuentes, podemos afirmar que su erudición filosófica no era completa en el momento de la redacción, anterior, Sería temerario pretender que, hacia la fecha de redacción del De preconiis Hispanie (entre 1278 y 1282)

, Los editores de la HN remiten muchas veces en nota al De animalibus de Alberto Magno, pero se trata en realidad del uso de una fuente común en ambos autores

. Se-han-conservado and . Madrid, Bibl. Nac. 13.022, f. 185r-186v y f. 163v-166v. Han sido objeto de estudio por ALONSO, Manuel, vol.41, pp.295-309, 1941.

L. Copia-de-este-inventario-se-encuentra-en-el-ms and . Madrid, Las referencias a estos inventarios aparecen en la introducción que ofrecen los editores de la HN, Bibl. Nac, pp.61-62

H. De-preconiis, , p.179, 1955.

;. De-preconiis-hispaniae, . Castro, and . Castro, Sobre esta cuestión: RICO, Francisco "Aristoteles Hispanus, Italia Medioevale e Umanistica, pp.143-164, 1955.